Vào cuối thế kỷ XIX, nước ta bị thực dân Pháp thống trị. Không cam chịu nô lệ, nhiều nhà yêu nước nổi tiếng như Phan Chu Trinh, Nguyễn Thái Học, Hoàng Hoa Thám, Lương Văn Can… đi tìm đường cứu nước, nhưng kết cục đều bị thất bại. Trong lúc khó khăn chưa có lối thoát, ngày 5/6/1911, Bác Hồ với tên gọi Nguyễn Tất Thành đã rời bến Nhà Rồng quyết tâm ra đi tìm bằng được con đường cứu nước cho dân tộc Việt Nam.
Nguyễn Tất Thành đã len lỏi trong quần chúng cần lao, trong giới thợ thuyền, những người nông dân nghèo khổ, đến các nông thôn hẻo lánh ở New York, Luân Đôn, Pari, Thái Lan, Trung Quốc… để tìm hiểu, tham gia vận động và tổ chức các phong trào cách mạng. Song, lúc đó Người chưa thể có điều kiện đầy đủ để bắt gặp Chủ nghĩa Mác-Lê Nin. ở châu Âu, chủ nghĩa Mác ra đời đã trên 60 năm (1847-1911), nhưng trên thế giới chưa có cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa nào giành được thắng lợi. Những nơi mà Nguyễn Tất Thành (Nguyễn ái Quốc) đặt chân đến để tìm hiểu, nghiên cứu cũng chưa có Đảng Cộng sản, và trước năm 1919, Quốc tế Cộng sản chưa ra đời. Người nghiên cứu những cuộc cách mạng đã giành thắng lợi tại những nước tư bản phát triển nhất. Đó là cách mạng Mỹ năm 1776, cách mạng tháng 7/1789 và phong trào giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa chống chủ nghĩa thực dân. Người rất khâm phục tinh thần cách mạng ở những nước này, nhưng không thể đi theo con đường cách mạng của họ được. Bởi vì, như Người đã nói:
“Kách mệnh Mỹ cũng như kách mệnh Pháp nghĩa là kách mệnh tư bản, kách mệnh không đến nơi, tiếng là cộng hòa và dân chủ, kỳ thực thì nó tước đoạt công nông, ngoài thì nó áp bức thuộc địa”. Năm 1917, Người trở lại Pháp tham gia phong trào công nhân Pháp. Tháng 11 năm đó, diễn ra một sự kiện rung chuyển toàn thế giới, đánh dấu bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử xã hội loài người. Đó là cách mạng Tháng Mười Nga vĩ đại thắng lợi, mở đầu một thời đại mới trong lịch sử xã hội loài người, thời đại quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội. Đến giữa năm 1923, Người rời nước Pháp sang Liên Xô trực tiếp tìm hiểu và hoạt động tại quê hương Lê Nin vĩ đại. ở đây, Người có những điều kiện thuận lợi để tiếp thu đầy đủ chủ nghĩa Mác-Lê Nin, tìm hiểu kinh nghiệm của cách mạng tháng Mười, quan sát trực tiếp nước xã hội chủ nghĩa đầu tiên trên thế giới ra đời và tham gia hoạt động của Quốc tế Cộng sản (Quốc tế thứ ba). Nhờ đó, nhận biết của Người về lý luận và thực tiễn nói chung và kinh nghiệm của cách mạng tháng Mười được sâu sắc hơn, đã giãi bầy đúng đắn vấn đề mà Người rất quan tâm. Đó là con đường giải phóng dân tộc bị áp bức, độc lập dân tộc và tiến lên chủ nghĩa xã hội, góp phần định hướng con đường cứu nước, độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội của dân tộc Việt Nam.
Từ đây, Nguyễn ái Quốc đứng hẳn về con đường cách mạng tháng Mười, đứng hẳn về Chủ nghĩa Mác-Lê Nin, đứng hẳn về Quốc tế Cộng sản. Như Người đã ghi lại trong cuốn sách Đường Kách mệnh: “Trong thế giới bây giờ chỉ có kách mệnh Nga là thành công và thành công đến rồi, nghĩa là dân chúng được hưởng cái hạnh phúc, tự do bình đẳng thật sự. Kách mệnh Nga đã đuổi được vua, tư bản, địa chủ, rồi lại ra sức cho công nông các nước và các dân tộc bị áp bức, các thuộc địa làm kách mệnh để lật đổ tất cả đế quốc và tư bản chủ nghĩa trên thế giới”.
Lập trường của Người đứng hẳn về chủ nghĩa Mác-Lê Nin được ghi rõ: “Bây giờ học thuyết nhiều, chủ nghĩa nhiều, nhưng chủ nghĩa chân chính nhất, kách mệnh nhất là chủ nghĩa Mác-Lê Nin”.
Lập trường dứt khoát đứng hẳn về Quốc tế Cộng sản cũng được Người ghi rõ: “Việt Nam muốn kách mệnh thành công thì phải gia nhập Đệ tam Quốc tế”.
Với lập trường yêu nước đúng đắn, Người đã vạch ra chân lý sáng ngời cho dân tộc Việt Nam: “Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không có con đường nào khác con đường cách mạng vô sản”. Người còn chỉ rõ: “Chỉ có chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa Cộng sản mới giải phóng được các dân tộc bị áp bức”.
Công lao vĩ đại của Bác Hồ không những chỉ rõ sự nghiệp giải phóng dân tộc đi liền với cách mạng xã hội chủ nghĩa, mà Người còn biết gắn phong trào cách mạng Việt Nam với cách mạng thế giới. Người đã đi nối quan hệ giữa cách mạng thuộc địa với cách mạng vô sản ở các nước như hai cánh của con chim”. Cách mạng Việt Nam là một bộ phận của cách mạng thế giới.
Sau gần 15 năm tìm đường cứu nước, đến năm 1924, Người rời đất nước Nga Xô viết trở về phương Đông, Quảng Châu gần tổ quốc Việt Nam để truyền bá chủ nghĩa Mác-Lê Nin vào Việt Nam và trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Đến Quảng Châu, Người chuẩn bị về chính trị tư tưởng và tổ chức truyền bá chủ nghĩa Mác-Lê Nin vào Việt Nam để lôi cuốn những người yêu nước Việt Nam đi theo con đường Bác đã chọn và chuẩn bị cho việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Trước hết, Người tiếp xúc với những thanh niên yêu nước hăng hái nhất trong nhóm Tâm Tâm Xã như Lê Hồng Sơn, Hồ Tùng Mậu, Lê Hồng Phong… Thông qua họ, Người xúc tiến kế hoạch xây dựng một tổ chức cách mạng. Người mở lớp học để đào tạo cán bộ về công tác tổ chức và tuyên truyền. Đến tháng 5/1925, Người lập ra tổ chức Hội Việt Nam cách mạng Thanh niên, một tổ chức tiền thân của Đảng Cộng sản Việt Nam. Suốt từ năm 1924 đến đầu năm 1930, Nguyễn ái Quốc đem hết sức mình đào tạo ra lực lượng cách mạng nòng cốt đầu tiên cho phong trào cách mạng Việt Nam, xây dựng tổ chức tiền thân của Đảng, để chỉ đạo hướng dẫn hội viên thanh niên đi vào quần chúng để tuyên truyền giác ngộ truyền bá chủ nghĩa Mác-Lê Nin, tổ chức quần chúng đưa họ ra đấu tranh. Phong trào đấu tranh của quần chúng chống áp bức thống trị của chủ nghĩa thực dân Pháp ngày càng lên cao, trong đó giai cấp công nhân đã trở thành một lực lượng chính trị độc lập. Sự kết hợp giữa chủ nghĩa Mác-Lê Nin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước của dân tộc Việt Nam đã dẫn đến sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam vào ngày 3/2/1930 do Bác Hồ sáng lập và rèn luyện. Đảng ta, đứng đầu là Bác Hồ đã sớm giải quyết đúng đắn con đường cứu nước, giải phóng dân tộc, đưa cách mạng tháng Tám đến thành công, lập nên nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam á. Từ đây, dưới sự lãnh đạo của Đảng và điều hành của Nhà nước, đứng đầu là Hồ Chủ Tịch, đã động viên toàn dân, toàn quân chiến đấu giành thắng lợi vĩ đại trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, cả nước được độc lập thống nhất và tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội thắng lợi rực rỡ ngày nay.